تکنیک آزادسازی بافت مایوفاشیال (Myofascial Release Therapy) یک روش بسیار ایمن و کارآمد در حوزه درمان‌های دستی و علوم فیزیوتراپی است. در این روش، فشار ملایم و پایداری به اندام‌های با محدودیت بافت هم‌بند مایوفاشیال اعمال می‌شود. هدف اصلی از اجرای رهاسازی مایوفاشیال، افزایش انعطاف‌پذیری در بافت‌های ماهیچه‌ای است. همچنین این تکنیک برای کاهش و از بین بردن درد در گره‌های عضلانی نیز استفاده می‌شود. با این وجود، این نوع ماساژ ممکن است برای همه افراد و در هر شرایطی مناسب نباشد. برای آشنایی بیشتر با مزایا و معایب ماساژ آزادسازی بافت مایوفاشیال، مطالعه این مطلب مفید توصیه می‌شود.
اگر شما هم علاقه‌مند به آشنایی با روشهای مختلف فیزیوتراپی هستید، و قصد دارید دوره درمان خود را در بهترین کلینیک فیزیوتراپی، و زیر نظر یک پزشک متخصص و دارای مدرک دکترای حرفه‌ای فیزیوتراپی در ایران سپری کنید.
می‌توانید از طریق تکمیل فرم رزرو نوبت؛ فیزیوتراپیست ذاكر مشفق دکترای حرفه ای فیزیوتراپی در ایران با سال ها تجربه کار در کشور کانادا عضو انجمن فیزیوتراپی ایران و کانادا ارتباط برقرار کرده و از مشاوره و هماهنگی‌های لازم جهت مراجعه حضوری، بهره‌مند شوید. همچنین لازم به ذکر است که با رزرو نوبتبه صورت آنلاین؛ از ۱۰ درصد تخفیف خدمات درمانی هم برخوردار خواهید شد.
فاشیا (بافت هم‌بند عضلانی)
فاشیا، یک غشای بافتی است که به‌طورکلی تمام عضلات و اندام‌های داخلی بدن را فرامی‌گیرد. این غشا مشابه یک پوسته است که بر روی اجزای حیاتی بدن، عضلات، اعصاب و رگ‌ها قرار دارد و ساختار آن به‌طور پیوسته در سراسر بدن یافت می‌شود. اتصال قطعات مختلف بدن و پیوند آنها به هم، به‌واسطه بافت هم‌بند عضلانی (فاشیا) ممکن می‌شود.
زمانی که فاشیا سالم است، دارای بافتی درهم‌تنیده و درعین‌حال نرم و انعطاف‌پذیر است. این وضعیت مانند یک ژاکت بافتنی است که بافت آن به‌راحتی از هم جدا نمی‌شود و تنها در شرایطی آسیب می‌بیند که با مشکلی غیرعادی روبه‌رو شود. درصورتی‌که گره‌های بافتنی سفت شوند، محدودیت غیرقابل توصیفی در ساختار ژاکت ایجاد می‌شود. سفتی بافت هم‌بند (فاشیا) نیز دقیقاً مانند همین موضوع است. یکی از عواملی که می‌تواند باعث مشکلات در عملکرد فاشیا شود، ازدست‌رفتن خواص کشسان و انعطاف‌پذیری آن است.
سندرم درد مایوفاشیال چیست؟
سندرم درد مایوفاشیال نوعی اختلال درد مزمن است که با فشار بر روی نقاط حساس عضلات (نقاط ماشه‌ای) یا اندام‌های به ظاهر نامرتبط، درد شدیدی را ایجاد می‌کند. این نوع درد به‌عنوان درد ارجاعی شناخته می‌شود. درمان‌های مؤثر برای این سندرم شامل فیزیوتراپی و تزریق در نقاط ماشه‌ای است. همچنین داروهای ضددرد و تکنیک‌های دستی آرام‌بخش می‌توانند در درمان آن مفید باشند.
بافت مایوفاشیال اغلب در چه نقاطی درگیر می‌شود؟
نقاط شایع بدن و مستعد دردهای مایوفاشیال شامل موارد زیر می‌شود:
- بازوها
- ساق پا
- سر
- مفصل فک
- گردن
- کتف‌ها
- شانه‌ها
- عضله چهار سر رانی
علت سندرم درد مایوفاشیال چیست؟
علل درد مایوفاشیال ممکن است شامل موارد زیر باشد:
- آسیب عضلانی: آسیب حاد عضلانی یا استرس مداوم بر عضله می‌تواند به ایجاد نقاط ماشه‌ای منجر شود. برای مثال، ممکن است نقطه‌ای در داخل و یا نزدیک عضله تحت فشار به نقطه ماشه‌ای تبدیل شود.
- حرکات تکراری: انقباض مکرر یک یا چند عضله ناشی از حرکات تکراری در ورزش، سرگرمی یا مشاغل با فشار بالا می‌تواند به آسیب منجر شود.
- تنش عضلانی: اضطراب و استرس شدید می‌تواند به تنش عضلانی منجر شود.
چگونگی انجام رهاسازی مایوفاشیال
ماساژ آزادسازی بافت مایوفاشیال باید به دست فردی متخصص و آموزش دیده انجام شود. این فرد باید یکی از تخصص‌های زیر را داشته باشد:
- فیزیوتراپیست
- ماساژ درمانگر
- کایروپراکتیک
- متخصص پزشکی ورزشی
- متخصص استئوپاتی
ماساژ درمانگر ابتدا با آرامش تمامی نواحی بدن شما که درد دارند را ماساژ می‌دهد تا مناطق سفت شده را شناسایی کند. پس از پیداکردن گره‌های عضلانی، فشار ملایم و ثابتی به این نقاط اعمال می‌شود. درمانگر به طور مداوم این بافت‌ها را کشش می‌دهد.
پیش از انجام ماساژ آزادسازی بافت مایوفاشیال، لازم است لباس خود را درآورید تا درمانگر بتواند مستقیماً با پوست شما در تماس باشد و نواحی سفت شده را پیدا کند. در طول انجام تکنیک رهاسازی مایوفاشیال، از هیچ روغن ماساژ یا لوسیونی استفاده نمی‌شود.
مزایا و فواید رهاسازی مایوفاشیال
فاسیا یک بافت سه‌بعدی است که هم درون عضله و هم در اطراف آن قرار دارد. انجام کشش می‌تواند تا حدی به درمان سفتی فاسیا کمک کند، اما ماساژ مایوفاشیال تأثیر بیشتری دارد؛ زیرا بر فاسیا سفت شده در داخل عضله نیز تأثیر می‌گذارد. ماساژ آزادسازی بافت مایوفاشیال دارای فواید متعددی برای سلامت و تندرستی است، از جمله:
- تسکین درد و بهبود ریکاوری بافت‌های نرم
- افزایش جریان خون
- بهبود کارایی تماس‌های عصبی عضلانی
- کاهش تأثیرات کلی استرس بر بدن
- بهبود دامنه حرکتی مفاصل
- بهبود جریان لنف در بدن و کمک به مبارزه با عفونت
عوارض رهاسازی مایوفاشیال
ماساژ رهاسازی مایوفاشیال، مشابه سایر روشهای ماساژ، خطرات زیادی ندارد. بااین‌حال، در شرایط خاص، ممکن است این روش درمانی منجر به مشکلات زیر شود:
- مشکلات در حرکت عضلات
- خونریزی داخلی
- فلج موقت
- آسیب عصبی
درصورتی‌که یکی از شرایط زیر را دارید، حتماً با پزشک خود مشورت کنید. پزشک متخصص می‌تواند به شما راهنمایی کند که از رهاسازی مایوفاشیال اجتناب کنید یا روش درمانی دیگری را انتخاب نمایید:
- شرایط و بیماری‌هایی که نیاز به مصرف رقیق‌کننده‌های خون دارند
- شکستگی استخوان
- سوختگی پوست
- زخم‌های باز
- ترومبوز وریدی عمقی
- مشکلات متابولیکی
آیا رهاسازی مایوفاشیال از نظر علمی تأیید شده است؟
مطالعات بسیاری بر روی روشهای مختلف ماساژدرمانی انجام شده است، اما تعداد کمی از این تحقیقات به ماساژ آزادسازی بافت مایوفاشیال اختصاص یافته است. تحقیقاتی که بر روی این تکنیک انجام شده‌اند، اثبات می‌کنند که رهاسازی مایوفاشیال می‌تواند یک روش درمانی مؤثر برای سفتی عضلات و دردهای مزمن طولانی‌مدت باشد. این روش، برخلاف ماساژ معمولی، بیشتر به بافت‌های هم‌بند عمیق‌تر می‌پردازد.
بعد از رهاسازی مایوفاشیال چه حسی خواهید داشت؟
پس از انجام رهاسازی مایوفاشیال، ممکن است در نواحی که تحت کشش قرار گرفته‌اند، احساس درد کنید. بااین‌حال، این درد به‌سرعت کاهش می‌یابد؛ همچنین، در مناطقی که ماساژ مایوفاشیال انجام شده، باید احساس سستی بیشتری داشته باشید.
برای بهره‌مندی کامل از فواید این ماساژ، باید آن را به‌صورت مداوم انجام دهید. تراپیست ممکن است یک تا سه جلسه ماساژ را توصیه کند. هر جلسه می‌تواند بین ۱۵ تا ۵۰ دقیقه طول بکشد.
جمع‌بندی
ماساژ آزادسازی بافت مایوفاشیال، یک روش درمانی مؤثر برای کاهش دردهای مزمن و بهبود عملکرد عضلات و بافت‌های هم‌بند است. این تکنیک با تمرکز بر نقاط ماشه‌ای و استفاده از فشار ملایم، کمک می‌کند تا سفتی و تنش‌های عضلانی برطرف شوند. اگر به دنبال یک مرکز فیزیوتراپی معتبر برای دریافت این نوع ماساژ هستید، مرکز فیزیوتراپی کیانپارس اهواز به مدیریت دکتر ذاکر مشفق، با تیمی مجرب و تخصصی، آماده ارائه خدمات باکیفیت به شما است. بهره‌مندی از خدمات این مرکز می‌تواند به بهبود سلامت و تندرستی شما کمک کند. برای اطلاعات بیشتر و رزرو وقت، به مرکز فیزیوتراپی کیانپارس مراجعه کنید.
سؤالات متداول
- ماساژ آزادسازی بافت مایوفاشیال چیست؟
ماساژ آزادسازی بافت مایوفاشیال یک روش درمانی است که با تمرکز بر نقاط ماشه‌ای و اعمال فشار ملایم به بافت‌های هم‌بند و عضلات، به کاهش درد و بهبود عملکرد بدن کمک می‌کند. این تکنیک با هدف کاهش تنش‌ها و سفتی‌های عضلانی به کار می‌رود و می‌تواند تأثیرات مثبتی بر روی دردهای مزمن داشته باشد.
- چه افرادی می‌توانند از ماساژ آزادسازی بافت مایوفاشیال بهره ببرند؟
این نوع ماساژ برای افرادی که دچار دردهای مزمن عضلانی، سفتی طولانی‌مدت عضلات، یا مشکلات ناشی از تنش‌های مداوم هستند، مناسب است. افرادی که ورزش‌های سنگین انجام می‌دهند و یا به دلیل کارهای تکراری دچار فشار عضلانی می‌شوند، می‌توانند از فواید این ماساژ بهره‌مند شوند.
- آیا ماساژ آزادسازی بافت مایوفاشیال عوارضی دارد؟
ماساژ رهاسازی بافت مایوفاشیال عموماً ایمن است، اما ممکن است در موارد نادر، باعث درد موقت یا احساس ناراحتی در نواحی ماساژ شده شود. افرادی که دچار شرایط خاصی مانند شکستگی استخوان، سوختگی پوست، زخم‌های باز یا ترومبوز وریدی عمقی هستند، باید قبل از انجام این ماساژ با پزشک خود مشورت کنند.
- چند جلسه ماساژ آزادسازی بافت مایوفاشیال نیاز است؟
تعداد جلسات موردنیاز برای این روش درمانی بسته به شرایط و نیازهای فردی متفاوت است. به طور معمول، تراپیست ممکن است بین یک تا سه جلسه ماساژ را توصیه کند. هر جلسه نیز معمولاً بین ۱۵ تا ۵۰ دقیقه طول می‌کشد.
چگونه می‌توان از فیزیوتراپی در نقاحت بیمارانی با این مرض در قسمت دست و مچ و پشت دست هستند، استفاده کرد؟
کمیته‌ای که برای جلوگیری از آسیب‌های ورزشی و توان بخشی ایجاد کنم، چه تمرینات‌ورزشیی را پیشنهاد می‌دهید؟
چگونه تمرینات‌ورزشی تعادلی و توانبخشی می‌توانند در پیشگیری از آسیب‌های ورزشی و افتادن در سالمندان کمک کنند و ب‌چه صورت می‌توانند کیفیت زندگی آنها را ارتقا دهند؟
فیزیوتراپی بعد از جراحی اندام‌هایی مانند زانو، شانه یا ران چه تفاوت‌ها و تمرینات‌ورزشی خاصی نسبت به فیزیوتراپی عمومی دارد؟
نقش فیزیوتراپی برای بهبودی فعالیت افرادی مبتلا به مشکلات مفصلی مانند فیبرومیالژیا و بیماری هشتگوت چگونه‌است می‌تواند به کاهش درد و بهبود حرکت مفاصل آنها کمک کند؟
تأثیر تمرینات‌ورزشی فیزیوتراپی در بهبود عملکرد ورزشی ورزشکاران حرفه‌ای و افزایش توان ورزشی آنها چگونه‌است می‌تواند بهبودی تکنیک‌های اجرایی ورزش‌های خاص کمک کند؟