با افزایش سن و کاهش تحرک، سالمندان خواه یا ناخواه دچار اختلالاتی می‌شوند. همین عامل موجب شده که در این دسته افراد دردهایی در ناحیه کمر، زانو، دست و… خودنمایی کند. البته در چنین مواردی نیاز به نگرانی نبوده؛ چراکه به راحتی می‌توان با به کارگیری برخی از فعالیت‌ها سطح کیفیت سلامت را افزایش داد. فیزیوتراپی سالمندان یک روش درمانی مفید بوده که باعث بهبود عملکرد بدن و کیفیت زندگی سالمندان میشود. در واقع با توجه به تغییرات طبیعی بدن و کاهش قدرت عضلات، فیزیوتراپی سالمندان می‌تواند به‌گونه‌ای کارآمد در بهبود توانایی حرکتی، قدرت عضلات، کنترل درد و تعادل کمک کند. به همین منظور در این مقاله می‌خواهیم به نحوه فیزیوتراپی سالمندان و چگونگی افزایش کیفیت زندگی در سالمندی بپردازیم؛ در ادامه با ما همراه باشید.
اگر شما هم علاقه‌مند به آشنایی با روشهای مختلف فیزیوتراپی هستید، و قصد دارید دوره درمان خود را در بهترین کلینیک فیزیوتراپی، و زیر نظر یک پزشک متخصص و دارای مدرک دکترای حرفه‌ای فیزیوتراپی در ایران سپری کنید.
می‌توانید از طریق تکمیل فرم رزرو نوبت؛ فیزیوتراپیست ذاكر مشفق دکترای حرفه ای فیزیوتراپی در ایران با سال ها تجربه کار در کشور کانادا عضو انجمن فیزیوتراپی ایران و کانادا ارتباط برقرار کرده و از مشاوره و هماهنگی‌های لازم جهت مراجعه حضوری، بهره‌مند شوید. همچنین لازم به ذکر است که با رزرو نوبتبه صورت آنلاین؛ از ۱۰ درصد تخفیف خدمات درمانی هم برخوردار خواهید شد.
روش های انجام فیزیوتراپی برای سالمندان
امروزه مراجعه به یک متخصص فیزیوتراپ و رزرو نوبت فیزیوتراپی در آستانه ورود به سالمندی یکی از مهمترین اقدامات محسوب میشود. در واقع یک فیزیوتراپیست حرفه‌ای به سادگی می‌تواند تمام تهدیداتی که ممکن است در آینده به سراغ سالمندان بیاید را پیش بینی کرده و با استفاده از برخی درمان‌های مخصوص، از آنها جلوگیری کند. به منظور انجام فیزیوتراپی برای سالمندان می‌توان از انواع روش‌ها و تکنیک‌های فیزیوتراپی استفاده کرد. در ادامه به معرفی برخی از متداول‌ترین روشهای فیزیوتراپی سالمندان خواهیم پرداخت.
سرما درمانی
تکنیک سرما درمانی که به کرایوتراپی نیز معروف بوده با استفاده از وارد کردن سرما به بدن انجام میشود. از این روش می‌توان برای کاهش التهاب مفاصل و درد در نواحی مختلف بدن کمک گرفت. در واقع در این روش سرما باعث بی‌حس شدن بدن و کاهش ارسال سیگنال‌های درد به مغز میشود. به همین ترتیب بیمار درد کمتری خواهد داشت. از طرف دیگر زمانی که بدن تحت سرما درمانی قرار می‌گیرد، رگ‌ها تنگ‌تر شده و جریان خون کاهش می‌یابد. در واقع زمانی که سرمادرمانی به اتمام می‌رسد، مجدد رگ‌ها گشادتر شده و جریان خون افزایش می‌یابد. در چنین شرایطی شاهد کاهش التهاب در ناحیه موردنظر خواهیم بود.
گرما درمانی
امروزه از گرما درمانی برای رفع مشکلاتی همچون آسیب‌های ستون فقرات، کمردرد، آرتروز، دردهای عضلانی، درد پا، لگن و… استفاده میشود. در واقع این روش برخلاف سرما درمانی عمل کرده و با انبساط عروق، درد را کاهش می‌دهند. به این ترتیب دامنه عملکرد عضلات تا حد زیادی افزایش خواهد یافت. کمپرس‌های گرم، پمادهای حرارتی و… نمونه‌هایی از روشهای گرما درمانی هستند.
آب درمانی
در این روش از انجام فیزیوتراپی سالمند درون آب قرار گرفته و تمرینات خاصی را زیر نظر متخصص انجام می‌دهد. درواقع از آب درمانی برای حفظ سلامتی، درمان بیماری‌ها، افزایش جریان خون، بهبود بافت‌های نرم و آرامش بدن استفاده میشود. از دیگر فواید هیدروتراپی یا آب درمانی در بهترین کلینیک فیزیوتراپی در ایران می‌توان به افزایش دامنه حرکتی، تقویت عضلات ضعیف شده، تقویت سیستم ایمنی و رفع خستگی اشاره کرد. همچنین هیدروتراپی برای درمان بیماری‌هایی چون روماتیسم، فلج اندامها، کشیدگی یا پارگی عضلات، درمان آرتروز، کاهش درد در نقاط مختلف بدن و درمان اسپاسم‌های عضلانی موثر است.
الکتروتراپی
الکتروتراپی یا تحریک الکتریکی از دیگر روشهای انجام فیزیوتراپی برای سالمندان بوده که از آن برای ترمیم آسیب‌های اسکلتی عضلانی و کاهش درد استفاده میشود. فیزیوتراپیست‌ها با بهره‌مندی از ابزارهای پزشکی و به کمک تحریک الکتریکی عضلات، به انعطاف پذیری بیشتر مفاصل کمک کرده و انجام کارهای روزانه و راه رفتن سالمندان را بهبود می‌بخشند. امروزه بیماری‌هایی همچون انواع آرتروز، نقرس، التهاب ناشی از جراحی، انواع دیسک و درد مزمن در نواحی مختلف بدن با کمک تحریک الکتریکی درمان می‌شوند.
حرکات ورزشی
یکی از مهمترین قسمت‌های فیزیوتراپی برای سالمندان، تمرین درمانی با استفاده از حرکات ورزشی است. در واقع این دسته تمرینات شامل حرکات اصلاحی سالمندان بوده که متناسب با مشکلات بیمار و وضعیت او، توسط فیزیوتراپیست تعیین میشود. فیزیوتراپیست‌ها با ارائه تمرینات ورزشی به ویژه تمرینات کششی به بهبود تاندون‌ها و عضلات کمک کرده که در نهایت باعث احساس راحتی در مفاصل حرکتی سالمندان میشود. تجویز تمرین درمانی برای سالمندان با هدف افزایش قدرت بدنی، بهبود توان عضلات، انعطاف پذیری مفاصل، کاهش سفتی و خشکی عضلات و افزایش جریان خون صورت می‌گیرد.
منوال تراپی
درمان دستی یا همان منوال تراپی یکی دیگر از مهمترین روشهای انجام فیزیوتراپی در منزل بوده که در بهبود هرچه سریع‌تر بیمار نقش موثری را ایفا می‌کند. فیزیوتراپیست در این روش با دست خود روی ستون فقرات و اندام‌هایی مانند دست و پا مانور داده و باعث سرعت بخشیدن به کاهش درد و روند بهبود بیمار خواهد شد. برخی از فعالیت‌هایی که در منوال تراپی مورد استفاده قرار می‌گیرند، شامل ماساژ عمقی، جااندازی مفاصل و بهره‌گیری از تکنیک‌های فشاری است.
اهمیت و فواید فیزیوتراپی سالمندان
با افزایش سن عملکرد بدن و عضلات ضعیف شده و احتمال بروز برخی مشکلات فیزیکی و بیماری‌ها افزایش می‌یابد. امروزه فیزیوتراپی به عنوان یک راه‌حل تخصصی و کارآمد برای بهبود تعادل، پایداری، تقویت عضلات، کاهش درد، کاهش مشکلات مفصلی و بهبود عملکرد قلب و عروق به کار گرفته میشود. این روش از هر عاملی که باعث تهدید سلامت در افراد مسن شود، پیشگیری می‌کند. از دیگر مزایا و فواید انجام فیزیوتراپی سالمندان در بهترین کلینیک فیزیوتراپی در اهواز می‌توان به موارد زیر اشاره نمود.
افزایش متابولیسم بدن
تمرینات منظم و انجام فیزیوتراپی در سالمندان به افزایش متابولیسم بدن کمک می‌کند. همچنین تمرینات مقاومتی و استقامتی عملکرد سیستم‌های تنفسی، گوارشی و قلب و عروق را تا حد زیادی بهبود می‌بخشد. همچنین افزایش فعالیت بدنی مصرف انرژی را بالا برده و باعث افزایش سرعت متابولیسم بدن خواهد شد. درواقع سالمندان می‌توانند با انجام تمرینات منظم کاهش خستگی، بهبود کیفیت خواب و افزایش سطح انرژی را تجربه کنند. توجه داشته باشید که متابولیسم بالا به کاهش ریسک بیماری‌های مزمن، حفظ سلامت قلب و عروق، کاهش وزن بدن و بهبود عملکرد جسمانی و روحی کمک می‌کند.
تنظیم فشار خون
تمرینات منظم فیزیوتراپی در کاهش فشار خون بالا بسیار موثر هستند. به گونه‌ای که سالمندان با انجام این دسته تمرینات می‌توانند فشار خون خود را در محدوده طبیعی نگه دارند. انواع تمرینات تنفس عمیق، استحکام عضلات و تمرینات هوازی ملایم در بهبود فشار خون عالی عمل می‌کنند. همچنین این دسته تمرینات عوارض مرتبط با فشار خون بالا را کاهش می‌دهند.
بهبود وضعیت ریه
تمرینات تنفسی و فیزیوتراپی باعث تقویت عضلات تنفسی، بهبود تهویه ریوی، افزایش ظرفیت تنفسی و افزایش اکسیژانسیون در بدن سالمندان میشود. در حقیقت این تمرینات باعث می‌شوند که سالمندان بتوانند فعالیت‌های روزمره خود را بدون ایجاد خستگی و با استقامت بالایی انجام دهند.
بهبود حرکتی
انواع تمرینات تعادل انعطاف‌پذیری و هوازی ملایم قدرت عضلات را افزایش داده و باعث بهبود عملکرد حرکتی می‌شوند. در واقع انجام منظم این تمرینات به راحتی بهبود حرکتی سالمندان را فراهم می‌کند. همچنین سالمندان در صورتی انجام مداوم این تمرینات، بهبود قابل توجهی را در حرکت خود تجربه خواهند کرد و بهتر می‌توانند فعالیت‌های روزمره خود را انجام دهند. تمرینات فیزیوتراپی مخصوص سالمندان تعادل بدن را بهبود بخشیده و انعطاف پذیری عضلات را افزایش می‌دهد.
کاهش احتمال ابتلا به پوکی استخوان
انجام تمرینات توانبخشی در سالمندان به افزایش تحرک و کاهش پوکی استخوان در آنها کمک می‌کند. درواقع تمرینات استقامتی تحرک سالمندان را بهبود بخشیده و احتمال ابتلا به پوکی استخوان را در آنها کاهش می‌دهد. البته لازم به ذکر است که انجام این تمرینات باید با راهنمایی و آموزش‌های لازم توسط فیزیوتراپیست و در نزدیک ترین فیزیوتراپی به محل سکونت سالمند انجام گیرد.
افزایش تعادل
تقویت تعادل بدن یکی از مهمترین مزایا فیزیوتراپی سالمندان محسوب میشود. در واقع با افزایش سن تعادل بدن کاهش یافته و احتمال سقوط بیشتر میشود؛ اما انجام تمرینات تعادلی می‌تواند استحکام عضلات و تعادل بدن را بهبود بخشیده و کنترل حرکتی و افزایش کیفیت راه رفتن را به همراه خواهد داشت. در واقع با افزایش تعادل بدن شاهد کاهش ریسک سقوط، افزایش آزادی حرکت و جلوگیری از آسیب‌های جدی خواهیم بود.
سخن پایانی
همانطور که در بخش‌های مختلف گفته شد، فیزیوتراپی برای سالمندان به روشهای مختلفی انجام می‌گیرد که هدف تمام آنها افزایش و بهبود عملکرد عضلات سالمندان است. در واقع انجام فیزیوتراپی در منزل برای سالمندان به منظور افزایش استقلال آنها در انجام فعالیت های روزمره محسوب میشود. با توجه به این موضوع همواره توصیه میشود که با پرداخت هزینه ناچیزی از مزایا فیزیوتراپی سالمندان بهره‌مند شوید. قیمت فیزیوتراپی سالمندان در مجموعه تخصصی کیانپارس کاملا مقرون به صرفه بوده و هر فردی که به دلایلی احساس نیاز به انجام فیزیوتراپی دارد به راحتی می‌تواند از مزایا این روش درمانی بهره‌مند شود.
سوالات متداول
1- انجام فیزیوتراپی برای سالمندان چند جلسه طول میکشد؟
برای هر فرد متناسب با بیماری، شرایط جسمی و… تعداد جلسات مورد نیاز فیزیوتراپی تعیین میشود؛ اما توجه داشته باشید که تاثیر فیزیوتراپی به تداوم انجام تمرینات آن بستگی دارد.
2- فیزیوتراپی سالمندان چگونه انجام میشود؟
به منظور انجام فیزیوتراپی برای سالمندان ابتدا متخصص وضعیت سلامت و مشکلات جسمانی سالمند را بررسی نموده و پس از کسب اطلاع از سابقه بیماری سالمند، تعداد جلسات و نوع درمان را تعیین می‌کند.
3- از چه روش هایی برای انجام فیزیوتراپی سالمندان استفاده میشود؟
تکنیکهایی چون آب درمانی، ماساژ درمانی، تحریکات الکتریکی، گرما و سرما درمانی از جمله مهمترین روشهای انجام فیزیوتراپی محسوب میشود.
چطور می‌توان فیزیوتراپی را به عنوان یک راهکار پیشگیری‌ای برای آسیب‌های ورزشی استفاده کرد؟
چگونه می‌توان تاثیرات روانی و روان‌شناختی فیزیوتراپی بعد از جراحی اندامها را مورد تجزیه و تحلیل قرار داد و از طریق مشاوره‌های روان‌شناختی به بیماران کمک کرد؟
چگونه می‌توان تمرینات‌ورزشی فیزیوتراپی را به عنوان ابزاری جهت بهبود عملکرد ورزشی و آمادگی جسمانی افراد در ورزش‌های دستیابی به اوج بهره برد و ب‌چه صورت این تمرینات‌ورزشی می‌توانند به توانایی اجرای عملکردهای ورزشی بهتر و کسب مهارت‌های رقابتی کمک کنند؟
چه گونه ابزارها و تجهیزات مختلف در جلب تغییرات جسمی بیماران پس از جراحی اندامها در فیزیوتراپی مورد استفاده قرار می‌گیرند و ب‌چه صورت این ابزارها بهبودیی کمک می‌کنند؟
چگونه تمرینات‌ورزشی توانبخشی می‌توانند بهبودی عملکرد ورزشی ورزشکاران کمک کنند؟
آیا فیزیو تراپی می‌تواند در کمک به نقاحت بیمارانی با این مرض در قسمت صورت و گردن و شانه و دست و آرنج و بازو و مچ و پاهای جلو و پشت و کمر و ستون فقرات پایین و سینه و کمر و فیزیوتراپی پاها و بازوها و ساق پا هستند، مفید باشد؟