فیزیوتراپی اندام های تحتانی Physiotherapy of lower limbs، تمام قسمت‌های پا و کمر را شامل شده و به هنگام بروز آسیب اسکلتی- عضلانی در هر یک از اعضای مربوطه، به کمک فیزیوتراپی و انواع تمرینات کششی، تقویتی، تعادل و… وضعیت بیمار به صورت تدریجی و محسوس بهبود پیدا می‌کند. شاید برایتان سوال باشد که هر یک از تمرینات نام برده چه کاربردی داشته و با چه هدفی انجام می‌شوند؟! در پاسخ به این پرسش باید بگوییم که تمرینات کششی به منظور افزایش انعطافِ عضلات به کار برده می‌شوند. همچنین تمرینات تقویتی برای ارتقاء سطح قدرت عضلات و استخوان‌ها؛ و تمرینات تعادل با هدف برقراری وضعیت پایدار در بدن، مورد استفاده قرار می‌گیرند. در کنار این قبیل تمرینات، از یکسری تکنیک‌های دیگر نظیر ماساژ، کار با گرما و سرما با استفاده از دستگاه و تجیزات پیشرفته و… استفاده می‌شود؛ که به طبع نقش بسزایی در بهبود وضعیت بیمار خواهد داشت. در ادامه انواع اندام‌های تحتانی را بررسی کرده و نحوه درمان آن با فیزیوتراپی را بیان خواهیم کرد.

لگن و کف لگن

فیزیوتراپی لگن و کف لگن با هدف کنترل و درمان بیماری‌هایی نظیر اختلالات عضلانی ناحیه لگن، آسیب‌های ناشی از ورزش‌های مختلف، ضعف عضلات لگن پس از جراحی و… انجام می‌شود.

در این روشِ درمانی؛ گروهی از اندام‌های داخلی و عضلات که نقش موثری در عملکرد استخوان لگن ایفا می‌کنند، مورد ارزیابی و درمان قرار می‌گیرند. فلذا در صورتیکه این گروه از عضلات کار خود را به درستی انجام ندهند، مشکلاتی مانند بی اختیاری ادرار و مدفوع، لگن درد، اختلالات روده و… رخ خواهد داد. حال در این میان، پزشکان به کمک علم فیزیوتراپی، تاثیرات مثبتی بر عملکرد اندام‌ها و ماهیچه‌های اطراف لگن گذاشته و علت بیماری در این نواحی را درمان می‌کنند. به طور خلاصه فیزیوتراپی لگن در درمان بیماری و عارضه‌های زیر موثر واقع می‌شود:

  • آندومتریوز یا نابه‌جایی آستر رحم
  • درد مزمن لگنی و کمر درد
  • نورالژی پودندال و افتادگی لگن
  • مراقبت‌های دوران بارداری و پس از زایمان
  • درد لگنی پس از جراحی
  • سندرم مثانه دردناک و یبوست
  • واژینیسموس و وستیبولودینیا
  • بی‌اختیاری و تکرر ادرار و مدفوع
  • درد حین دفع مدفوع یا ادرار

مفصل ران

گاهی ممکن است بر اثرحوادث مختلف یا کهولت سن و فعالیت زیاد؛ مفصل ران دچار آسیب شده و نیاز به جراحی و تعویض داشته باشد. در چنین وضعیتی بدون شک، رعایت اصول مراقبتی و ایمنی از جمله اصلی‌ترین ارکان دستیابی به سلامت خواهد بود. در همین راستا فیزیوتراپی نقش موثری ایفا کرده و با گسترش دامنه حرکتی مفصل؛ درد شما را در ناحیه ران و لگن کاهش داده و پروسه درمان با کیفیت مطلوبی به سرانجام خواهد رسید. علاوه بر موارد ذکر شده، آسیب دیدگی عضلات چهارسر ران، عصب سیاتیک و عارضه نکروز آواسکولار نیز به کمک روش‌های علمی فیزیوتراپی قابل کنترل و درمان می‎باشد.

فیزیوتراپی زانو

زانوها پیچیده‌ترین نوع مفاصل را در بدن داشته و آسیب دیدن آن، موجب بروز اختلال در زندگی روزمره و مشکلات گوناگونِ حرکتی خواهد شد. فیزیوتراپی از جمله روش‌های درمانی کارآمد برای بهبود انواع بیماری در ناحیه زانو مانند آسیب رباط های سلیبی، رباط های کلترال، آرتروز زانو، تاندونیت کشکک زانو و… می‌باشد. پس اگر پیش از گسترش بیماری خود، به موقع نسبت به درمان آن اقدام کرده و با یک فیزیوتراپیست باتجربه مشورت نمایید، مسلما نیازی به جراحی و روش‌های این چنینی نخواهد بود. در این صورت، تنها کافیست به صحبت‌های پزشک خود عمل کنید و با حضور منظم در جلسات درمانی و انجام حرکات ورزشی توصیه شده، هر چه سریع‌تر بهبود یابید.

مچ پا

فیزیوتراپی مچ پا با استفاده از امکانات مختلف و تمرینات اصولی انجام می‌شود. حرکات درمانی و تمرینات مچ پا باید به‌گونه‌ای باشند که بر عملکرد سیستم حس عمقیِ کف پا اثرگذار بوده و نقش موثری در بهبود وضعیت آن ایفا نماید. ضمنا بهره‌گیری از روش الکتروتراپی، ماساژ و گرما یا سرما درمانی با تقویت بافت‌های مجاورِ مچ پا، موجب افزایش جریان خون و بهبود عملکرد رباط دلتوئید شده و در نهایت تاثیر مثبتی بر مکانیسم مچ پا خواهد گذاشت.

انگشتان پا

بد شکلی انگشتان پا و احساس سوزش و گزگز (نوروم مورتون)؛ دو مورد از مشکلات شایع در این ناحیه می‎باشند که متخصص فیزیوتراپی با بررسی منشاء آن و تشخیص میزان پیشرفت عارضه، پلن مناسبی را جهت درمان و کنترل آن تدارک می‌بیند. سپس تمریناتی را برای تقویت ماهیچه‌های پا به بیمار آموزش داده و با استفاده از تجهیزات و امکانات مختلف، طیِ چند جلسه درمانی مشکل را برطرف می‎نماید.